در دنیای امروزی، اینترنت به عنوان یک مخزن بزرگ از اطلاعات، محصولات و خدمات عمل می‌کند. در این دنیای بزرگ، دیده شدن به یک رقابت همیشگی تبدیل شده است، چون منابع اطلاعاتی که در دسترس کاربران قرار می‌گیرد، هر روز بیشتر می‌شود. حال برای تعریف سئو ابتدا باید موتور جستجو، کاربرد ها و وظایف و ویژگی آن را بشناسیم.

موتور جستجو یک ابزار آنلاین است که به افراد برای پیدا کردن اطلاعات مورد نظرشان در اینترنت کمک می‌کند. موتور جستجوی گوگل و موتور جستجوی بینگ مایکروسافت از معروفترین موتورهای جستجو هستند. همانطور که در تصویر زیر ملاحظه می‌کنید گوگل در حال حاضر اختلاف زیادی با سایر رقبای خود در میزان سهم از بازار موتورهای جستجو دارد.

از آنجا که هر موتور جستجو الگوریتم رتبه‌دهی متفاوتی دارد، پوشش دادن همه آنها در این مقاله غیرممکن است. بدلیل سهم بازار بیشتر گوگل، در این راهنما منظور ما از موتور جستجوگر، گوگل خواهد بود و در اینجا در مورد نحوه بهینه سازی برای گوگل و فاکتورهای مهم در رتبه دهی سایت در گوگل صحبت خواهیم کرد. البته بد نیست بدانید که بسیاری از نکات ارائه شده در این راهنمای جامع سئو برای تمامی موتورهای جستجوگر یکسان است.

موتورهای جستجو چگونه کار می‌کنند؟

موتورهای جستجو مانند گوگل و بینگ برای بررسی صفحات مختلف در وبسایت‌ها از ربات‌ها استفاده می‌کنند. این ربات‌ها در واقع برنامه‌های کامپیوتری هستند که از سایتی به سایت دیگر می‌روند و اطلاعات مربوط به صفحات موجود در سایت‌های مختلف را جمع‌آوری می‌کنند. در نهایت این اطلاعات را در یک پایگاه داده عظیم ذخیره یا اصطلاحا ایندِکس (Index) می‌کنند.

در مرحله بعدی، صفحات موجود در فهرست گردآوری شده را با در نظر گرفتن صدها فاکتور رتبه دهی (Ranking Factor)، رتبه‌بندی و تجزیه و تحلیل می‌کنند. حاصل این فرایند مشخص شدن رتبه صفحات مختلف از سایت‌های متفاوت برای یک کلیدواژه خواهد بود.

ربات گوگل چگونه بین صفحات وب حرکت میکند؟

ربات گوگل یا گوگل اسپایدر با حرکت بین صفحات مختلف در اینترنت به فهرست کردن صفحات می‌پردازد. این ربات در واقع یک برنامه کامپیوتری است که صفحات مختلف را بازدید و ارزیابی می‌کند. سایر موتورهای جستجو نیز از همین روش استفاده ‌می‌کنند.

بطور کلی عملکرد موتورهای جستجو شامل چهار مرحله است:

خزش Crawling: مشاهده و بررسی صفحات وبسایت‌ها که اصطلاحا به آن کراولینگ یا خزیدن می‌گویند.

فهرست کردن Indexing: فهرست کردن صفحات مشاهده شده در پایگاه داده یا همان ایندکس شدن صفحات.

رتبه بندی صفحات Ranking: رتبه‌بندی (رنکینگ) نتایج بر اساس کلمه کلیدی وارد شده توسط کاربر و فاکتورهای رتبه‌دهی.

نمایش نتایج به کاربر در صفحه نتایج جستجو: با وارد شدن کلمه کلیدی در موتور جستجو، صفحه نتایج جستجو لینک‌های سایت‌های مختلف را به ترتیب به کاربر نمایش می‌دهد.

به صفحه نتایج جستجو اصطلاح SERP می‌گویند که مخفف (Search engine result page) است.

الگوریتم‌های موتورهای جستجو برای نمایش صفحات معتبر و مرتبط در هنگام جستجوی یک کلیدواژه طراحی شده‌اند تا تجربه‌ی گشت و گذاری کارآمد و دلچسب در فضای وب را در اختیار کاربرانشان قرار ‌دهند. سئو و بهینه سازی محتوای صفحات، می‌تواند به شما در کسب رتبه‌ بالاتر در نتایج جستجو کمک کند.

تعریف سئو

عبارت SEO مخفف سه کلمه Search Engine Optimization است که به معنی بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو است. ولی امروزه؛ مفهوم سئو به Search Experience Optimization تغییر یافته که برابر است با بهینه سازی تجربه کاربر هنگام جستجو به عبارت دیگر؛ باید اهمیت ویژه‌ای برای رضایت کاربر از نتیجه یافت شده در گوگل قایل شویم.

فاکتورهای متعددی بر سئو سایت و تعیین جایگاه آن در نتیجه جستجو تاثیرگذارند، از کلمات بکار رفته در متن و محتوا گرفته تا لینک‌های ورودی از سایت‌های دیگر، همچنین استاندارد بودن ساختار و کدنویسی سایت (تکنیکال) برای موتورهای جستجو بر بهبود سئو سایت ما تاثیرگذار است.

همه این فاکتورها زمانی ارزشمند و اثربخش هستند که در راستای هدف بزرگتری به نام بهبود تجربه کاربری باشند.

اهمیت سئو سایت

روزانه میلیاردها جستجو در گوگل انجام می‌شود ولی دلیل اهمیت سئو تنها تعداد بالای جستجوها نیست. با ورود و همه‌گیر شدن تلفن‌های همراه، جستجو در اینترنت به یک ابزار قابل اعتماد و در دسترس برای پیدا کردن پاسخ سوالات، تصمیم‌گیری در مورد خرید یک محصول یا حتی پیدا کردن نزدیک‌ترین نانوایی محل تبدیل شده است. نتایجی که پس از جستجو به کاربر نمایش داده می‌شود نقش مهمی در فرآیند شناخت و تصمیم‌گیری او بازی می‌کند. با سرمایه‌گذاری در حوزه سئو، این شانس را خواهیم داشت که در لحظه‌ای مناسب به مخاطب معرفی شویم؛ زمانی‌که به محصول یا خدمات ارائه شده نیاز دارد و به دنبال پاسخ مناسبی برای آن می‌گردد و به دوست مورد اعتماد خود یعنی گوگل رجوع می‌کند. اعتماد کاربران؛ همان برگ برنده‌ای‌ست که گوگل را به چنین شرکت بزرگی در دنیا تبدیل کرده است. واقعیت این است که؛ به آنچه حاصل از جستجوی خودمان در گوگل است اعتماد بیشتری داریم تا محتوایی که به صورت تبلیغات (بنر، پیامک، ایمیل و …) به دست ما رسیده است. کسب و کارهای سنتی تصور می‌کنند که برای ورود به فضای بازاریابی دیجیتال، داشتن یک سایت زیبا و قدرتمند کفایت می‌کند. طراحی سایت زیبا و قدرتمند، نقطه شروع مناسبی یک کسب و کار اینترنتی است ولی تضمینی برای موفقیت نیست!

یک فروشگاه لباس را تصور کنید که بهترین برندهای دنیا را با پایین‌ترین قیمت عرضه می‌کند ولی در شهری کم جمعیت، طبقه زیرهمکف پاساژی متروک یا یک کوچه فرعی در محله‌ای مسکونی قرار گرفته است. میزان فروش این فروشگاه چقدر با کیفیت محصولاتی که ارائه می‌کند همخوانی دارد؟ قطعا نمی‌تواند از تمام پتانسیل‌های خود بهره بگیرد.

مهمترین مراحل سئو سایت چیست؟

سئو یا همان بهینه‌سازی سایت برای موتور جستجو، یک مسابقه است که موفقیت در آن فرآیندی زمانبر، پیچیده و مستمر است. تکنیک‌ها و روش‌های زیادی برای کسب جایگاه بهتر در نتایج گوگل وجود دارد که هر کدام می‌توانند تاثیر مثبتی در این فرآیند داشته باشند ولی زمانی اثربخشی لازم را دارند که در مسیری درست و با هدفی مشخص اجرا شوند. برای موفقیت در سئو هر سایت نیازمند ۳ بازوی اصلی هستیم که عبارتند از:

۱- سئو تکنیکال

پیش از شروع فعالیت‌های مرتبط با بازاریابی محتوا، به یک بستر قدرتمند و سایت استاندارد نیاز خواهیم داشت.

استانداردسازی کدنویسی سایت، رعایت اصول سئو در طراحی تجربه کاربری، نشانه‌گذاری استاندارد (Schema) برای درک بهتر ربات‌ها از ماهیت صفحه، بهینه سازی سرعت سایت، نمایش صحیح در موبایل و مواردی از این دست را سئو تکنیکال می‌نامیم.

۲- بازاریابی محتوا

موفقیت در سئو بدون محتوا تقریبا غیرممکن است. البته منظور ما تنها محتوای متنی نیست بلکه تصویر، ویدئو، صوت و حتی ابزارهایی که در سایت خود ارائه می‌کنیم در پاسخ‌گویی به نیاز کاربر و درک گوگل از کیفیت محتوای ما تاثیرگذار هستند.

فعالیت‌هایی شامل شناسایی کلمات کلیدی ارزشمند، آنالیز رقبا، تدوین استراتژی محتوایی، تولید محتوای ارزشمند، برچسب‌گذاری و دسته‌بندی موضوعی، لینک‌سازی داخلی و … را می‌توان بخش مهمی از فرآیند بازاریابی محتوا دانست.

۳- لینک سازی هدفمند

فعالیت مستمر و هدفمند در شبکه‌های اجتماعی، حضور در فروم‌های تخصصی، دریافت بک لینک از سایت‌های معتبر و مرتبط، خرید رپورتاژ آگهی از رسانه‌های پرمخاطب و … را اصطلاحا SEO Off-page می‌نامیم. فعالیت‌هایی که در بیرون از سایت ما رخ می‌دهند ولی مستقیما بر جایگاه و رتبه ما تاثیر خواهند داشت. در سایر حوزه‌ها مثل شرکت‌های خدماتی، فروشگاه‌های اینترنتی یا مجلات خبری و سرگرمی؛ تمرکز بر ارائه محتوای با کیفیت در بستری استاندارد می‌تواند ما را به صفحه اول نتایج گوگل برساند ولی برای کسب رتبه ۱ و رقابت با سایت‌های قدیمی‌تر شما نیازمند لینک سازی خارجی برای سایت خود هستیم.

استراتژی سئو

استراژی یعنی، مشخص کنیم که چه کارهایی را نباید انجام دهیم! پیش از آنکه سایتی طراحی کنیم، محتوایی تولید کنیم یا حتی برای افزایش اعتبار سایت خود هزینه کنیم باید بدانیم که هدف اصلی ما از سرمایه‌گذاری در حوزه سئو چیست.

شاخص‌های کلیدی ارزیابی عملکرد (KPI) برای هر کسب و کاری متفاوت است، مثلا برای یک فروشگاه اینترنتی افزایش فروش و جذب مشتریان جدید مهمترین معیار موفقیت است ولی برای یک شرکت بازرگانی تعداد تماس‌هایی که در روز با تیم مشاوره گرفته می‌شود. از طرفی برای یک مجله اینترنتی یا سایت خبری که تبلیغات مهم‌ترین منبع درآمدش است، میزان بازدید روزانه و زمان حضور کاربران در سایت مهمترین شاخص ارزیابی عملکرد است.

برای رسیدن به رتبه ۱ گوگل چقدر زمان لازم است؟

پاسخ به این سوال برای هر کسب و کار و سایتی متفاوت خواهد بود؛ بسته به میزان اعتبار و فعالیت های پیشین سایت شما، کلماتی که هدف گذاری کرده اید و وضعیت رقبا این زمان تعیین خواهد شد. ممکن است در یک حوزه بتوان در ۳ ماه موفقیت های مهمی کسب کرد ولی در حوزه دیگری بیش از یک سال زمان لازم باشد.

از جمله تکنیک‌های مهم سئو فنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بهینه سازی سرعت سایت

بهینه‌سازی ساختار و URL سایت

پیداکردن و رفع محتواهای تکراری

طراحی بهینه سایت برای موبایل و دسکتاپ

بهینه سازی کد و اندازه فایل‌ها برای بارگذاری سریع

استفاده از سرچ کنسول برای نمایه‌سازی (Indexing)

ایجاد نقشه (سایت‌مپ XML) سایت واضح و اصولی

مسئولیت های یک متخصص سئو بسته به اندازه و پیچیدگی وب‌سایت می‌تواند متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

رفع هرگونه مشکل فنی که می‌تواند بر رتبه وب‌سایت تأثیر بگذارد.

نظارت بر عملکرد وب‌سایت در SERP و ایجاد تغییرات در صورت نیاز.

بهینه‌سازی محتوای وب‌سایت برای این کلمات کلیدی، از جمله برچسب‌های عنوان، توضیحات متا و متن.

بهبود ساختار وب‌سایت و ناوبری برای آسان‌تر کردن خزیدن (کراول) و فهرست‌بندی برای موتورهای جست‌وجو.

انجام تحقیقات کلمات کلیدی برای شناسایی عباراتی که افراد برای جست‌وجوی محصولات یا خدمات وب‌سایت استفاده می‌کنند.

علاوه بر این مهارت های فنی، متخصصان باید مهارت‌های تحلیلی و حل مسئله قوی نیز داشته باشند تا در بازار کار سئو موفق شوند. آن‌ها باید بتوانند مشکلاتی را که بر رتبه وب‌سایت تأثیر می‌گذارد شناسایی و برطرف کنند و باید بتوانند نتایج تلاش‌های خود را ردیابی و اندازه‌گیری کنند.

نیایش احمدی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس